Vitaminen
Ga naar de vitaminen webshop:Klik hier.
Inhoudsopgave:
1) Algemene informatie over vitaminen
Vitaminen zijn zeer belangrijk voor de werking van het menselijk lichaam. In totaal zijn er 13 soorten vitaminen, allen worden besproken op deze informatie pagina. Vitaminen zijn chemische verbindingen die een belangrijke rol spelen bij het goed functioneren van het lichaam. Van nature komen vitaminen voor in ons voedsel, het lichaam is onvoldoende in staat om voldoende van deze chemische verbindingen aan te maken. Het is daarom ook belangrijk dat we gezond en gevarieerd eten, zodat het lichaam voorzien wordt van alle benodigde vitaminen. Hiervoor is al aangegeven dat er 13 verschillende soorten vitaminen zijn, deze verschillen niet alleen qua chemische samenstelling maar ook op de manier waarop ze werken. Tevens is de werking van de vitaminen verdeelt over het lichaam. Zo heb je vitaminen die in vet oplosbaar zijn en die in water oplosbaar zijn. De oplosbaarheid geeft aan dat deze vitaminen hier hun werking kunnen uitoefenen.
Vet oplosbaar:
|
Water oplosbaar:
|
|
De vet oplosbare vitaminen zitten voornamelijk in het vet van voedingsmiddelen en kunnen in de weefsels van het lichaam worden opgeslagen. De water oplosbare vitaminen zitten juist in het vocht dat in voedingsmiddelen zit. Het lichaam kan deze water oplosbare vitamine (met uitzondering van vitamine B12) niet goed opslaan, een teveel verlaat het lichaam via de urine.
2) Geschiedenis van vitaminen
Vitaminen zijn nog niet zo heel lang geleden ontdekt, in 1906 zijn vitaminen ontdekt. Wetenschappers kwamen erachter dat bepaalde stoffen in voedsel essentieel was voor het behoud van het lichaam. Men is deze stoffen vitaminen gaan noemen en heeft ze ingedeeld in 13 verschillende soorten. Het woord vitamine is een samenvoeging van 2 woorden. ‘Vita’ betekend leven in het latijns en ‘amine’ is een stikstof-verbinding. Pas later werd ontdekt dat er vele stoffen zijn die stikstof verbindingen bevatten, echter de naam is blijven bestaan.
Pas veel later rond 1970, zijn wetenschappers erin geslaagd om vitaminen na te maken. Dit heeft mede gezorgd voor het ontstaan van voedingssupplementen. Echter de laatste paar jaren zijn fabrikanten bezig om weer af te stappen van deze synthetische vormen van vitaminen, omdat onderzoek uitwijst dat natuurlijke vitaminen veel beter worden opgenomen in het lichaam. Vandaar dat veel voedingsstoffen, zoals vitaminen, tegenwoordig uit de natuur worden gehaald. Dit is echter een moeilijk en tijdrovend proces, waardoor natuurlijke supplementen duurder zijn dan synthetische voedingssupplementen, welke voor een paar euro in de winkel liggen.
3) Werking van vitaminen
Vitaminen zijn nutriënten voor het lichaam, het zijn chemische verbindingen. Vitaminen bestaan uit een mix van waterstof, zuurstof en koolstof structuren. Er zijn 13 vitaminen, elk met hun eigen chemische structuur en opbouw, waardoor ze elk een eigen werking hebben binnen het lichaam.
Vitaminen kunnen onderverdeeld worden in 2 soorten: vet oplosbare en water oplosbare. Dit is bepalend van de manier en locaties van opname en werkingsduur binnen het lichaam.
4) Dosering van vitaminen
Aangezien elke vitamine een eigen doseringshoeveelheid heeft, wordt de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) per vitamine apart behandeld.
Vitamine A (retinol):
Volwassen vrouwen (18-50) hebben 800 microgram per dag nodig.
Volwassen mannen (18-50) hebben 1000 microgram per dag nodig.
Zwangere vrouwen zijn tussen de 800 en 1000 microgram per dag nodig.
1000 microgram vitamine A komt overeen met 3 snedenbrood belegt met leverpastei.
Vitamine B1 :
Volwassen mannen en vrouwen hebben 1.1 mg vitamine B1 nodig per dag.
1.1mg vitamine B1 komt overeen met een maaltijd bestaande uit: 4 aardappels, 200gram rodekool en 100gram varkenshaaskarbonade.
Vitamine B2 :
Volwassen mannen (20-50 jaar) 1.5milligram per dag.
Volwassen vrouwen (20-50 jaar) 1.1milligram per dag.
Dit komt overeen met 4 glazen melk.
Vitamine B3 :
Volwassen mannen (20-50 jaar) 17milligram per dag.
Volwassen vrouwen (20-50 jaar) 13milligram per dag.
Vitamine B5 :
Er is voor vitamine B5 geen aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) vastgesteld. Ingeval er geen ADH is vastgesteld, wordt er een adequate inneming (AI) vastgesteld, deze is 5 mg per dag.
Vitamine B6 :
Volwassen mannen en vrouwen (20-50 jaar) vastgesteld op 1.5 mg per dag.
Dit komt overeen met 6 snedenbrood.
Vitamine B8 :
Op dit moment zijn er nog onvoldoende gegevens om een ADH vast te stellen van vitamine B8, dit omdat er weinig tot geen vitamine B8 voorkomst in de Nederlandse voeding.
Vitamine B11 :
Volwassen mannen en vrouwen (20-50 jaar) 300 microgram per dag.
Zwangere vrouwen of vrouwen die zwanger willen worden, wordt geadviseerd om aanvullend een voedingssupplement te nemen van 4-8 weken na de conceptie. Vitamine B8 verklein de kans op een openruggetje bij pasgeboren baby’s.
Vitamine B12 :
Volwassen mannen en vrouwen (20-50 jaar) vastgesteld op 2.8mg per dag.
Beta caroteen:
Er bestaat geen aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) voor beta-caroteen. Het wordt in het lichaam opgezet naar vitamine A, de gezondheidsraad hanteert een factor 6. Dit houdt in dat 600mg beta-caroteen wordt omgezet in 100mg vitamine A.
Vitamine C:
Volwassen mannen en vrouwen (20-50 jaar) vastgesteld op 700mg per dag.
Vitamine D:
Een gevarieerde maaltijd bevat voldoende vitamine D voor vrouwen van 4-50 jaar en mannen van 4-70 jaar, die een lichte huidskleur hebben en voldoende buitenkomen. Overige groepen hebben extra vitamine D nodig.
Voor de volgende groepen mensen geldt een aanvullende hoeveelheid van vitamine D van 10 microgram: Kinderen tot 4 jaar, vrouwen van 4-50 jaar en mannen van 4-70 jaar die een donkere huidskleur hebben of onvoldoende buitenkomen, vrouwen tot 50 jaar die een sluier dragen, zwangere vrouwen of zogende vrouwen, vrouwen vanaf 50 jaar en mannen vanaf 70 jaar met een lichte huidskleur en voldoende buitenkomen.
Voor de volgende groepen mensen geldt een aanvullende hoeveelheid van vitamine D van 20 microgram: mensen met osteoporose, mensen in een verzorgings- of verpleeghuis, vrouwen vanaf 50 jaar en mannen vanaf 70 jaar met een donkere huidskleur of die onvoldoende buitenkomen, vrouwen vanaf 50 jaar die een sluier dragen
Vitamine E:
Volwassen mannen (22-50 jaar) vastgesteld op 11.8mg per dag.
Volwassen vrouwen (22-50 jaar) vastgesteld op 9.3mg per dag.
Vitamine K:
Volwassen mannen en vrouwen (22-50 jaar) vastgesteld op 90-120mg per dag.
5) Bronnen van vitaminen
Aangezien elke vitamine zijn eigen toepassingen heeft, worden de toepassingen per vitamine behandeld.
Vitamine A (retinol):
Vitamine A zit vooral in lever, vis en boter. De overheid heeft bepaald dat de volgende producten vitamine A dienen te bevatten: margarine, halvarine en braad- en bakproducten.
Vitamine B1 (thiamine):
Vitamine B1 zit voornamelijk in varkensvlees en graanproducten. Daarnaast zijn er meer voedingsmiddelen waar men vitamine B1 in aantreft, echter bevatten deze zeer kleine hoeveelheden.
Vitamine B2 (riboflavine):
Vitamine B2 zit vooral in groente, fruit, graanproducten, vleeswaren en zuivel.
Vitamine B3 (niacine):
Vitamine B3 komt voor in vlees, vis, noten, graanproducten, groenten en fruit. Daarnaast kan het lichaam vitamine B3 produceren uit tryptofaan.
Vitamine B5 (pantotheenzuur):
Vitamine B5 zit in vlees, vis, eieren, aardappelen, melk producten, groente en fruit.
Vitamine B6 (pyridoxine):
Vitamine B6 zit voornamelijk in vlees, eieren, vis, graanproducten, aardappelen en peulvruchten. Kleinere hoeveelheden vitamine B6 vindt men in groenten, kaas en melk.
Vitamine B8 (biotine):
Vitamine B8 komt voor in eieren, melk, noten, en sojaproducten.
Vitamine B11 (foliumzuur):
Vitamine B11 komt voor in fruit, groene groenten, volkoren producten. Daarnaast komt het in mindere mate voor in melkproducten.
Vitamine B12 (cobalamine):
Vitamine B12 zit alleen in dierlijke voedingsmiddelen, zoals vlees en zuivel.
Bèta-caroteen (pro-vitamine A):
Beta-caroteen zit in groene bladgroente (spinazie), wortelen, mango’s en mandarijnen en in koolsoorten.
Vitamine C (ascorbinezuur):
Vitamine C zit in aardappels, groente en fruit.
Vitamine D:
Vitamine D wordt vooral geleverd door zonlicht. 10 minuten zonlicht per dag, zorgt er al voor dat vitamine D wordt aangemaakt in de huid, onder invloed van zonlicht.
Vitamine E (tocoferol):
Vitamine E komt voornamelijk voor in plantaardige oliën, granen, noten, zaden, groeten en fruit. Vitamine E komt weinig voor in dierlijke producten.
Vitamine K:
Vitamine K wordt aangemaakt door bacteriën in de dikke darm, vanaf een leeftijd van 3 maanden, vandaar dat baby´s de eerste 3 maanden vitamine K krijgen toegediend. Er zijn 2 soorten vitamine K, genaamd: K1 en K2. Vitamine K1 komt voor in: groene bladgroenten(spinazie), plantaardige oliën, fruit, zuivel en brood. Vitamine K2 zit in kaas, ei, kip, vlees en melkproducten komt voornamelijk voor in plantaardige oliën, granen, noten, zaden, groeten en fruit. Vitamine E komt weinig voor in dierlijke producten.
6) Kwaliteit van vitaminen
Natuurlijke en synthetische vitaminen:
Voedingssupplementen zijn tegenwoordig in grote getale verkrijgbaar, voor ieder wat wils. Er is echter veel verschil in de kwaliteit van de voedingssupplementen en deze kwaliteit heeft grote invloed op de werking van de vitamine. Een voorbeeld van verschil in kwaliteit is een multivitamine die u koopt bij de supermarkt of drogist en de vitaminen die wij in onze webshop verkopen.
Het verschil zit hem voornamelijk in de afkomst van de voedingsstoffen die in het voedingssupplement zitten. Er zijn 2 soorten voedingssupplementen, synthetische en natuurlijke voedingssupplementen. Zo worden synthetische vitaminen vervaardigd in fabrieken, waarbij de natuurlijke variant qua chemische structuur zo goed mogelijk wordt nagemaakt. De tweede soort zijn natuurlijke vitaminen waarvan de voedingsstoffen rechtstreeks afkomstig zijn uit de natuur, waarbij het belangrijk is dat zo weinig mogelijk voedingsstoffen verloren gaan bij het vervaardigen van het voedingssupplement. Daarnaast bevatten natuurlijke voedingssupplementen geen hulpstoffen en gemodificeerde voedingsstoffen.
Ook in de prijs zit een groot verschil, de natuurlijke vitaminen zijn vaak meerdere keren zo duur, dit is dan ook in het verleden vaak de reden geweest voor discussies en dat mensen de goedkopere varianten kochten. Echter zijn er tegenwoordig steeds meer mensen die de kwaliteit en de natuurlijke aard van producten belangrijker vind dan enkel de prijs.
Vitaminen op wetenschappelijke basis:
Voedingssupplementen die volgens wetenschappelijk onderzoek zijn samengesteld, hebben hun werking vaak aangetoond en wordt precies gekeken hoe de voedingsstoffen opgenomen worden in het lichaam. Hierbij is de chemische structuur en de dosering vaak van belang. Het lichaam geeft vaak voorkeur voor een bepaalde samenstelling en dosering, omdat het lichaam niet alle samenstellingen goed kan opnemen en omdat een verkeerde dosis negatieve effecten kan hebben in het lichaam. Tegenwoordig wordt veel aandacht besteed aan wetenschappelijk onderzoek, om de voedingssupplementen zo effectief mogelijk te maken qua werking.
Vitaminen en grondstoffen:
Zoals eerder al aangegeven zijn vitaminen op natuurlijke basis beter dan op synthetische basis. De fabrikant van de voedingssupplementen bepaalt naast de wettelijke kwaliteitscriteria zelf de kwaliteitscriteria van de grondstoffen op het gebied van oorsprong, zuiverheid (gehaltes aan residuen van bestrijdingsmiddelen en verontreinigingen en dergelijke), gehalte werkzame stoffen etc. Het gehalte werkzame stoffen die op basis van effectieve dosis te worden onderbouwd. Sommige fabrikanten houden voorraad van de grondstoffen, andere kiezen ervoor om per productieserie in te kopen, mede in verband met de versheid van de grondstoffen. Vanzelfsprekend hangt er aan ieder criterium een prijskaartje dat doortelt in het eindproduct.
Naast de afkomst van de voedingsstoffen is het productie proces ook zeer belangrijk, aangezien het doel is om zo weinig mogelijk voedingsstoffen te verliezen/vernietigen tijdens dit proces. Tegenwoordig maakt men gebruik van fermentatie processen die zorgen dat er zo min mogelijk verloren gaat en dat de voedingsstoffen vrijwel gelijk zijn aan de voedingsstoffen die we binnen krijgen via voedsel.
Vitaminen en hypoallergeen:
Kijk altijd goed of het product hypoallergeen is, vooral als u last heeft van allergieën. Als op een product niet staat aangegeven dat het hypoallergeen is kunt u ervan uitgaan dat het voedingssupplement een allergische reactie kan veroorzaken.
Vitaminen en houdbaarheidsdatum:
Kijk altijd of er een houdbaarheidsdatum vermeld staat op de verpakking en houdt deze in de gaten. Vitaminen waarvan de houdbaarheidsdatum verlopen is , kunnen geoxideerd zijn. Dit kan schadelijke gevolgen hebben als u een dergelijke vitamine inneemt.
7) Doseringsoverzicht van vitaminen
| Naam: | Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH): | |
| Vitamine A (retinol) | 400 μg (baby) tot 1.000 μg (m) / 800 μg (v) | |
| Bèta-caroteen (pro-vitamine A) | Niet bekend | |
| Vitamine B1 (thiamine) | 0,3 mg (1-3 jr) tot 1,1 mg (volw) | |
| Vitamine B2 (riboflavine) | 0,5 (1-3 jr) tot 1,5 mg (m) 1,1 mg (v) | |
| Vitamine B3 (niacine) | 4 mg (1-3 jr) tot 17 mg (m) 13 mg (v) | |
| Vitamine B5 (pantotheenzuur) | 2 mg (1-3 jr) tot 5 mg (volw) | |
| Vitamine B6 (pyridoxine) | 0,4 (1-3 jr) tot 1,5 mg (volw) | |
| Vitamine B8 of H (biotine) | 4 μg (bij 0-5 maanden) | |
| Vitamine B11 (foliumzuur) | 300 μg | |
| Vitamine B12 (cobalamine) | 0,7 μg (1-3 jr) tot 2,8 μg (volw) | |
| Vitamine C (ascorbinezuur) | 70 mg | |
| Vitamine D (calciferol) | 5 μg (1-3 jr); 2,5 μg (volw); 5-15 μg (>50 jr). 5 μg voor mensen die weinig buiten komen of een donkere huid hebben | |
| Vitamine E (tocoferol) | 5,7 mg (1-4 jr), 13,3 mg (16-19 jr, m), 11,0 mg (16-19 jr, v), 11,8 mg (22-50 jr, m), 9,3 mg (22-50 jr, v), 9 mg (> 65 jr) | |
| Vitamine K (fylochinon (K-1), menachinon (K-2)) | 120 μg (m); 90 μg (v) |